انواع الکترودها:
1. الکترودهای صفحه فلزی:
از الکترودهایی است که مصرف بالایی دارد. این الکترود همانطور که از نام آن پیداست دارای صفحهای فبزی بوده و شامل یک هادی فلزی در تماس با پوست میباشد. در این الکترودها از یک ژل به عنوان ایجاد و حفظ تماس استفاده میشود. این الکترود از نوعی آلیاژ نقره-نیکل ساخته میشود. در زیر انواع مختلف این الکترودها نشان دادهشده است. تصویر a: الکترود صفحه فلزی که برای دست و پا در الکتروکاردیوگراف به کار میرود را نشان دادهاست که به شکل استوانهای خم شدهاست. یک پایه روی این الکترود و در نزدیکی سطح خارجی آن قرار دارد که جهت اتصال سیم لید الکتروکاردیوگراف استفاده میشود. همچنین یک میله بر روی قسمت مرکزی ان به منظور اتصال تسمه به الکترود و نگه داشتن آن در جایی روی بازو یا ساق پا طراحی شدهاست. نوع دیگر الکترو در تصویر شکل b نشان داده شدهاست. این الکترود دارای سیم لحیم شده به سطح پشتی بوده و از این وسیله به عنوان الکترود سینهای جهت ثبت ECG و همینطور مانیتورینگ استفاده میشود. متداولترین نوع الکترود در تصویر شکل c میباشد که دارای یک صفحه پهن از پلاستیک نرم و صفحه نقره میباشد، در مرکز آن نیز محلی جهت اتصال به کابل ECG وجود دارد. در انتخاب الکترودها، به خصوص الکترودهای قلبی ترجیح پزشکان استفاده از الکترودهای ژلدار یکبارمصرف است و این موضوع علاوه بر رعابت بهداشت و جلوگیری از آلودگی، مدت زمانی که پرسنل باید صرف تمیز کردن الکترود کنند را کاهش میدهد.
2. الکترودهای مکشی:
نوعی الکترود که نیازی به هیچگونه ماده چسبناگ برای نگهداشتن آن سرجای خود ندارد. چنین الکترودهایی غالبا در الکتروکاردیوگرافی به عنوان لیدهای سینهای استفاده میشوند. این الکترود شامل یک الکترود استوانهای توخالی است. یک پایه نیز بر روی این الکترود به منظور اتصال به سیم لید تعبیه شده است و قسمت دیگر آن شامل حباب مکشی لاستیکی به قاعده آن است. از این الکترود نمیتوان طولانی مدت استفاده کرد چراکه منجر به حساسیت و سوزش پوست میشود. این الکترود نسبت به الکترودهای صفحه فلزی به دلیل کم بودن سطح تماس دارای امپدانس بالاتری است. در شکل زیر الکترود مکشیی نشان داده شدهاست.
3. الکترودهای شناور:
این الکترود، الکترود کلاهدار نیز نامیده میشود. این الکترودها به گونهای هستند که عنصر الکترود واقعی داخل حفرهای گذاشته میشود و در تماس مستقیم با پوست نیست. در عوض توسط ژل احاطه میشود. این الکترودها پایداری مناسبی دارند و در بسیاری موارد قابل استفاده هستند.
4. الکترودهای قابل انعطاف:
الکترودهای ذکر شده در قبل همگی جامد، پهن و دارای انتهایی ثابت بودهاند. از طرفی سزح بدن دارای انحنا بوده و به طور کامل صاف نیست. الکترودهای جامد قابلیت تطبیق با شکل بدن را ندارند که این امر میتواند سبب اغتشاش حرکتی اضافی گردد. بنابراین به منظور جلوگیری از مشکلات این گونه الکترودها، الکترودهای انعطافپذیر معرفی شدند. در شکل زیر این نوع الکترود قابل مشاهده است. این الکترود دارای ترکیب نایلونی قابل کشش بوده و به ذرات نقره آغشته است. پدهای ژل جهت مانیتورینگ قابل استفاده است. الکترودهای قابل انعطاف در مبحث مانیتورینگ نوزادان نارس حائز اهمیت هستند. این الکترودها به منظور مانیتورینگ و آشکارسازی ECG به نوزادان متصل میشود که وزن آنها کمتر از 2000 گرم است. الکترودهای معمولی در این منظور قابل استفاده نیستند چراکه قابلیت انطباق با قفسه سینه نوزاد نارس را نداشته و همچنین میتواند منجر به ایجاد زخمهای پوستی و حساسیت شود. همچنین الکترودهای جامد در هنگام تصویربرداری باید از بدن بیمار جدا شوند که برای نوزاد قابل تحمل نیست. الکترودهای جامد منجر به کدر شدن در تصویر میشوند اما در الکترودهای قابل انعطاف، لایه نقره به قدری نازک است که نیازی به جدا کردن ان هنگام تصویربرداری نیست و تنها چیزی که در تصویربرداری نشان داده میشود سیم لید آن است.
5. الکترودهای داخلی:
این الکترودها به منظور ثبت بیوپتانسلها در داخل بدن استفاده میشوند. میتوانند به صورت الکترودهای زیر پوستی باشند که در آنها الکترود و سیم قابلیت عبور از زیر پوست را دارند. و ارتباط آن به وسیله یک رادیو تلهمتری میباشد. این الکترودها مانند دیگر الکترودها با مسئله اتصال دهنده و یا نیاز به ژل و دیگر محدودیتهای ناشی از حرکت بر روی پوست مواجه نیستند. به جای ژل الکترولیتی در این الکترودها مایع خارج سلولی ایفای نقش میکند. از انواع این الکترودها میتوان به الکترودهای مورد استفاده در بیماران تحت عمل جراحی جهت ارزیابی ECG اشاره کرد که به صورت سوزنهای زیر پوستی میباشند. این الکترودها از جنس استنلس استیل بوده و به صورت زیر جلدی روی عضو مربوطه قرار داده میشود. این الکترودها به علت سختی زیاد طولانی مدت استفاده نمیشوند. الکترودهای داخلی در موارد دیگر از جمله مانیتورینگ قلب جنین، بدست آوردن پتانسلهای قشری-سطحی مغز و ... قابل استفاده هستند.
درخشانی09158883221